Teachings about Divorce
(Matthew 19:1-12)

1Καὶ (And) ἐκεῖθεν (from there) ἀναστὰς (having risen up), ἔρχεται (He comes) εἰς (into) τὰ (the) ὅρια (region) τῆς (-) Ἰουδαίας (of Judea), καὶ (and) πέραν (beyond) τοῦ (the) Ἰορδάνου (Jordan). καὶ (And) συμπορεύονται (come together) πάλιν (again) ὄχλοι (crowds) πρὸς (to) αὐτόν (Him), καὶ (and) ὡς (as) εἰώθει (He had been accustomed), πάλιν (again) ἐδίδασκεν (He was teaching) αὐτούς (them).

2Καὶ (And) προσελθόντες (having come to him), Φαρισαῖοι (the Pharisees) ἐπηρώτων (were demanding) αὐτὸν (of Him) εἰ (if) ἔξεστιν (it is lawful) ἀνδρὶ (for a husband) γυναῖκα (a wife) ἀπολῦσαι (to divorce), πειράζοντες (testing) αὐτόν (Him).

3Ὁ (-) δὲ (And) ἀποκριθεὶς (He answering), εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Τί (What) ὑμῖν (you) ἐνετείλατο (did command) Μωϋσῆς (Moses)?”

4Οἱ (-) δὲ (And) εἶπαν (they said), “Ἐπέτρεψεν (Permitted) Μωϋσῆς (Moses) βιβλίον (a roll) ἀποστασίου (of divorce) γράψαι (to write), καὶ (and) ἀπολῦσαι (to send her away).”

5Ὁ (-) δὲ (But) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Πρὸς (Because of) τὴν (the) σκληροκαρδίαν (hardness of heart) ὑμῶν (of you), ἔγραψεν (He wrote) ὑμῖν (for you) τὴν (the) ἐντολὴν (commandment) ταύτην (this). 6ἀπὸ (From), δὲ (however), ἀρχῆς (the beginning) κτίσεως (of creation), ‘Ἄρσεν (Male) καὶ (and) θῆλυ (female) ἐποίησεν (He made) αὐτούς (them).’a 7‘Ἕνεκεν (On account of) τούτου (this), καταλείψει (will leave) ἄνθρωπος (a man) τὸν (the) πατέρα (father) αὐτοῦ (of him) καὶ (and) τὴν (-) μητέρα (mother) ‹καὶ (and) προσκολληθήσεται (be joined) πρὸς (to) τὴν (-) γυναῖκα (wife) αὐτοῦ› (his),b 8καὶ (and) ἔσονται (will be) οἱ (the) δύο (two) εἰς (for) σάρκα (flesh) μίαν (one).’c ὥστε (Therefore) οὐκέτι (no longer) εἰσὶν (they are) δύο (two), ἀλλὰ (but) μία (one) σάρξ (flesh). 9ὃ (What) οὖν (therefore) ὁ (-) Θεὸς (God) συνέζευξεν (has joined together), ἄνθρωπος (man) μὴ (not) χωριζέτω (let separate).”

10Καὶ (And) εἰς (in) τὴν (the) οἰκίαν (house) πάλιν (again), οἱ (the) μαθηταὶ (disciples) περὶ (concerning) τούτου (this) ἐπηρώτων (were asking) αὐτόν (Him). 11καὶ (And) λέγει (He says) αὐτοῖς (to them), “Ὃς (Whoever) ἂν (-) ἀπολύσῃ (shall divorce) τὴν (the) γυναῖκα (wife) αὐτοῦ (of him), καὶ (and) γαμήσῃ (shall marry) ἄλλην (another), μοιχᾶται (commits adultery) ἐπ’ (against) αὐτήν (her). 12καὶ (And) ἐὰν (if) αὐτὴ (a woman), ἀπολύσασα (having divorced) τὸν (the) ἄνδρα (husband) αὐτῆς (of her), γαμήσῃ (should marry) ἄλλον (another), μοιχᾶται (she commits adultery).”

Jesus Blesses the Children
(Matthew 19:13-15; Luke 18:15-17)

13Καὶ (And) προσέφερον (they were bringing) αὐτῷ (to Him) παιδία (little children), ἵνα (that) αὐτῶν (them) ἅψηται (He might touch). οἱ (-) δὲ (But) μαθηταὶ (the disciples) ἐπετίμησαν (rebuked) αὐτοῖς (them).

14Ἰδὼν (Having seen) δὲ (now), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) ἠγανάκτησεν (was indignant) καὶ (and) εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Ἄφετε (Permit) τὰ (the) παιδία (little children) ἔρχεσθαι (to come) πρός (to) με (Me); μὴ (not) κωλύετε (do hinder) αὐτά (them)! τῶν (To the) γὰρ (for) τοιούτων (such), ἐστὶν (belongs) ἡ (the) βασιλεία (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God). 15ἀμὴν (Truly) λέγω (I say) ὑμῖν (to you), ὃς (whoever) ἂν (-) μὴ (not) δέξηται (shall receive) τὴν (the) βασιλείαν (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) ὡς (as) παιδίον (a child), οὐ (no) μὴ (not) εἰσέλθῃ (shall enter) εἰς (into) αὐτήν (it).” 16καὶ (And) ἐναγκαλισάμενος (having taken them in arms), αὐτὰ (them) κατευλόγει (He was blessing), τιθεὶς (having laid) τὰς (the) χεῖρας (hands) ἐπ’ (on) αὐτά (them).

The Rich Young Man
(Matthew 19:16-30; Luke 18:18-30)

17Καὶ (And) ἐκπορευομένου (going forth) αὐτοῦ (of Him) εἰς (on) ὁδὸν (the journey), προσδραμὼν (having run up) εἷς (one) καὶ (and) γονυπετήσας (having knelt down to) αὐτὸν (Him), ἐπηρώτα (was asking) αὐτόν (Him), “Διδάσκαλε (Teacher) ἀγαθέ (good), τί (what) ποιήσω (shall I do), ἵνα (that) ζωὴν (life) αἰώνιον (eternal) κληρονομήσω (I might inherit)?”

18Ὁ (-) δὲ (And) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτῷ (to him), “Τί (Why) με (Me) λέγεις (call you) ἀγαθόν (good)? οὐδεὶς (No one is) ἀγαθὸς (good), εἰ (if) μὴ (not) εἷς (alone) ὁ (-) Θεός (God). 19τὰς (The) ἐντολὰς (commandments) οἶδας (you know): ‘Μὴ (Not) φονεύσῃς (shall you murder), Μὴ (not) μοιχεύσῃς (shall you commit adultery), Μὴ (not) κλέψῃς (shall you steal), Μὴ (not) ψευδομαρτυρήσῃς (shall you bear false witness), Μὴ (not) ἀποστερήσῃς (shall you defraud), Τίμα (you shall honor) τὸν (the) πατέρα (father) σου (of you) καὶ (and) τὴν (the) μητέρα (mother).’d”

20Ὁ (-) δὲ (And) ἔφη (he was saying) αὐτῷ (to Him), “Διδάσκαλε (Teacher), ταῦτα (these) πάντα (all) ἐφυλαξάμην (I have kept) ἐκ (from) νεότητός (the youth) μου (of me).”

21Ὁ (-) δὲ (And) Ἰησοῦς (Jesus), ἐμβλέψας (having looked upon) αὐτῷ (him), ἠγάπησεν (loved) αὐτὸν (him) καὶ (and) εἶπεν (said) αὐτῷ (to him), “Ἕν (One thing) σε (to you) ὑστερεῖ (is lacking). ὕπαγε (Go), ὅσα (as much as) ἔχεις (you have) πώλησον (sell), καὶ (and) δὸς (give) τοῖς (to the) πτωχοῖς (poor), καὶ (and) ἕξεις (you will have) θησαυρὸν (treasure) ἐν (in) οὐρανῷ (heaven); καὶ (and) δεῦρο (come), ἀκολούθει (follow) μοι (Me).”

22Ὁ (-) δὲ (And) στυγνάσας (having been sad) ἐπὶ (at) τῷ (the) λόγῳ (word), ἀπῆλθεν (he went away) λυπούμενος (grieving); ἦν (he was one) γὰρ (for) ἔχων (having) κτήματα (possessions) πολλά (many).

23Καὶ (And) περιβλεψάμενος (having looked around), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) λέγει (says) τοῖς (the) μαθηταῖς (disciples) αὐτοῦ (of Him), “Πῶς (How) δυσκόλως (difficultly) οἱ (those) τὰ (-) χρήματα (riches) ἔχοντες (having), εἰς (into) τὴν (the) βασιλείαν (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) εἰσελεύσονται (will enter)!” 24οἱ (-) δὲ (And) μαθηταὶ (the disciples) ἐθαμβοῦντο (were astonished) ἐπὶ (at) τοῖς (the) λόγοις (words) αὐτοῦ (of Him). ὁ (-) δὲ (But) Ἰησοῦς (Jesus), πάλιν (again) ἀποκριθεὶς (answering), λέγει (says) αὐτοῖς (to them), “Τέκνα (Children), πῶς (how) δύσκολόν (difficult) ἐστιν (it is) εἰς (into) τὴν (the) βασιλείαν (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) εἰσελθεῖν (to enter)!e 25εὐκοπώτερόν (Easier) ἐστιν (it is) κάμηλον (for a camel) διὰ (through) τῆς (the) τρυμαλιᾶς (eye) τῆς (of the) ῥαφίδος (needle) διελθεῖν (to pass), ἢ (than for) πλούσιον (a rich man) εἰς (into) τὴν (the) βασιλείαν (kingdom) τοῦ (-) Θεοῦ (of God) εἰσελθεῖν (to enter).”

26Οἱ (-) δὲ (And) περισσῶς (exceedingly) ἐξεπλήσσοντο (they were astonished), λέγοντες (saying) πρὸς (among) ἑαυτούς (themselves), “Καὶ (Then) τίς (who) δύναται (is able) σωθῆναι (to be saved)?”

27Ἐμβλέψας (Having looked on) αὐτοῖς (them), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) λέγει (says), “Παρὰ (With) ἀνθρώποις (men) ἀδύνατον (it is impossible), ἀλλ’ (but) οὐ (not) παρὰ (with) θεῷ (God); πάντα (all things) γὰρ (for) δυνατὰ (are possible) παρὰ (with) τῷ (-) θεῷ (God).”

28Ἤρξατο (Began) λέγειν (to say) ὁ (-) Πέτρος (Peter) αὐτῷ (to Him), “Ἰδοὺ (Behold), ἡμεῖς (we) ἀφήκαμεν (have left) πάντα (all) καὶ (and) ἠκολουθήκαμέν (followed) σοι (You).”

29Ἔφη (Was saying) ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus), “Ἀμὴν (Truly) λέγω (I say) ὑμῖν (to you), οὐδείς (no one) ἐστιν (there is) ὃς (who) ἀφῆκεν (has left) οἰκίαν (house), ἢ (or) ἀδελφοὺς (brothers), ἢ (or) ἀδελφὰς (sisters), ἢ (or) μητέρα (mother), ἢ (or) πατέρα (father), ἢ (or) τέκνα (children), ἢ (or) ἀγροὺς (lands), ἕνεκεν (for the sake) ἐμοῦ (of me) καὶ (and) ἕνεκεν (because) τοῦ (of the) εὐαγγελίου (gospel), 30ἐὰν (if) μὴ (not) λάβῃ (shall take) ἑκατονταπλασίονα (a hundredfold) νῦν (now) ἐν (in) τῷ (the) καιρῷ (time) τούτῳ (this)— οἰκίας (houses) καὶ (and) ἀδελφοὺς (brothers) καὶ (and) ἀδελφὰς (sisters) καὶ (and) μητέρας (mothers) καὶ (and) τέκνα (children) καὶ (and) ἀγροὺς (lands), μετὰ (with) διωγμῶν (persecutions)— καὶ (and) ἐν (in) τῷ (the) αἰῶνι (age) τῷ (which) ἐρχομένῳ (is coming), ζωὴν (life) αἰώνιον (eternal). 31πολλοὶ (Many) δὲ (however) ἔσονται (will be) πρῶτοι (first), ἔσχατοι (last); καὶ (and) οἱ (the) ἔσχατοι (last), πρῶτοι (first).”

The Third Prediction of the Passion
(Matthew 20:17-19; Luke 18:31-34)

32Ἦσαν (They were) δὲ (then) ἐν (on) τῇ (the) ὁδῷ (way), ἀναβαίνοντες (going up) εἰς (to) Ἱεροσόλυμα (Jerusalem), καὶ (and) ἦν (was) προάγων (going on before) αὐτοὺς (them) ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus), καὶ (and) ἐθαμβοῦντο (they were astonished); οἱ (those) δὲ (then) ἀκολουθοῦντες (following) ἐφοβοῦντο (were afraid). καὶ (And) παραλαβὼν (having taken to Him) πάλιν (again) τοὺς (the) δώδεκα (Twelve), ἤρξατο (He began) αὐτοῖς (them) λέγειν (to tell) τὰ (the things) μέλλοντα (being about) αὐτῷ (to Him) συμβαίνειν (to happen): 33ὅτι (-) “Ἰδοὺ (Behold), ἀναβαίνομεν (we go up) εἰς (to) Ἱεροσόλυμα (Jerusalem), καὶ (and) ὁ (the) Υἱὸς (Son) τοῦ (-) ἀνθρώπου (of Man) παραδοθήσεται (will be betrayed) τοῖς (to the) ἀρχιερεῦσιν (chief priests) καὶ (and) τοῖς (to the) γραμματεῦσιν (scribes), καὶ (and) κατακρινοῦσιν (they will condemn) αὐτὸν (Him) θανάτῳ (to death), καὶ (and) παραδώσουσιν (will betray) αὐτὸν (Him) τοῖς (to the) ἔθνεσιν (Gentiles). 34καὶ (And) ἐμπαίξουσιν (they will mock) αὐτῷ (Him), καὶ (and) ἐμπτύσουσιν (will spit upon) αὐτῷ (Him), καὶ (and) μαστιγώσουσιν (will flog) αὐτὸν (Him), καὶ (and) ἀποκτενοῦσιν (will kill), καὶ (and) μετὰ (on the) τρεῖς (third) ἡμέρας (day) ἀναστήσεται (He will rise again).”

The Request of James and John
(Matthew 20:20-28)

35Καὶ (And) προσπορεύονται (come up) αὐτῷ (to Him) Ἰάκωβος (James) καὶ (and) Ἰωάννης (John), οἱ (the) υἱοὶ (sons) Ζεβεδαίου (of Zebedee), λέγοντες (saying to) αὐτῷ (Him), “Διδάσκαλε (Teacher), θέλομεν (we desire) ἵνα (that) ὃ (whatever) ἐὰν (if) αἰτήσωμέν (we might ask) σε (you), ποιήσῃς (You would do) ἡμῖν (for us).”

36Ὁ (-) δὲ (And) εἶπεν (He said) αὐτοῖς (to them), “Τί (What) θέλετε (do you desire) με (Me) ποιήσω (to do) ὑμῖν (for you)?”

37Οἱ (-) δὲ (And) εἶπαν (they said) αὐτῷ (to Him), “Δὸς (Grant) ἡμῖν (to us) ἵνα (that) εἷς (one) σου (of us) ἐκ (at) δεξιῶν (Your right hand), καὶ (and) εἷς (one) ἐξ (at) ἀριστερῶν (Your left hand), καθίσωμεν (we might sit) ἐν (in) τῇ (the) δόξῃ (glory) σου (of You).”

38Ὁ (-) δὲ (And) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Οὐκ (Not) οἴδατε (you know) τί (what) αἰτεῖσθε (you ask). δύνασθε (Are you able) πιεῖν (to drink) τὸ (the) ποτήριον (cup) ὃ (which) ἐγὼ (I) πίνω (drink), ἢ (and) τὸ (the) βάπτισμα (baptism) ὃ (which) ἐγὼ (I) βαπτίζομαι (am baptized), βαπτισθῆναι (to be baptized with)?”

39Οἱ (-) δὲ (And) εἶπαν (they said) αὐτῷ (to Him), “Δυνάμεθα (We are able).”

Ὁ (-) δὲ (And) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτοῖς (to them), “Τὸ (The) ποτήριον (cup) ὃ (which) ἐγὼ (I) πίνω (drink), πίεσθε (you will drink); καὶ (and) τὸ (the) βάπτισμα (baptism) ὃ (which) ἐγὼ (I) βαπτίζομαι (am baptized), βαπτισθήσεσθε (you will be baptized with); 40τὸ (-) δὲ (but) καθίσαι (to sit) ἐκ (at) δεξιῶν (the right hand) μου (of Me) ἢ (or) ἐξ (at) εὐωνύμων (the left hand), οὐκ (not) ἔστιν (is) ἐμὸν (Mine) δοῦναι (to give), ἀλλ’ (but to those) οἷς (for whom) ἡτοίμασται (it has been prepared).”

41Καὶ (And) ἀκούσαντες (having heard this), οἱ (the) δέκα (ten) ἤρξαντο (began) ἀγανακτεῖν (to be indignant) περὶ (about) Ἰακώβου (James) καὶ (and) Ἰωάννου (John). 42καὶ (And) προσκαλεσάμενος (having called near) αὐτοὺς (them), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) λέγει (says) αὐτοῖς (to them), “Οἴδατε (You know) ὅτι (that) οἱ (those) δοκοῦντες (being accounted) ἄρχειν (to rule over) τῶν (the) ἐθνῶν (Gentiles) κατακυριεύουσιν (exercise lordship over) αὐτῶν (them); καὶ (and) οἱ (those) μεγάλοι (great ones) αὐτῶν (of them) κατεξουσιάζουσιν (exercise authority over) αὐτῶν (them). 43οὐχ (Not) οὕτως (thus) δέ (however) ἐστιν (shall it be) ἐν (among) ὑμῖν (you). ἀλλ’ (Instead), ὃς (whoever) ἂν (-) θέλῃ (desires) μέγας (great) γενέσθαι (to become) ἐν (among) ὑμῖν (you), ἔσται (will be) ὑμῶν (your) διάκονος (servant); 44καὶ (and) ὃς (whoever) ἂν (-) θέλῃ (desires) ἐν (among) ὑμῖν (you) εἶναι (to become) πρῶτος (first), ἔσται (will be) πάντων (of all) δοῦλος (slave). 45καὶ (Even) γὰρ (for) ὁ (the) Υἱὸς (Son) τοῦ (-) ἀνθρώπου (of Man) οὐκ (not) ἦλθεν (came) διακονηθῆναι (to be served), ἀλλὰ (but) διακονῆσαι (to serve), καὶ (and) δοῦναι (to give) τὴν (the) ψυχὴν (life) αὐτοῦ (of Him) λύτρον (as a ransom) ἀντὶ (for) πολλῶν (many).”

Jesus Heals Bartimaeus
(Matthew 20:29-34; Luke 18:35-43)

46Καὶ (And) ἔρχονται (they come) εἰς (to) Ἰεριχώ (Jericho). Καὶ (And) ἐκπορευομένου (as was going out) αὐτοῦ (He) ἀπὸ (from) Ἰεριχὼ (Jericho) — καὶ (and) τῶν (the) μαθητῶν (disciples) αὐτοῦ (of Him), καὶ (and) ὄχλου (a crowd) ἱκανοῦ (large) — ὁ (the) υἱὸς (son) Τιμαίου (of Timaeus), Βαρτιμαῖος (Bartimaeus), τυφλὸς (blind) προσαίτης (beggar), ἐκάθητο (was sitting) παρὰ (beside) τὴν (the) ὁδόν (road). 47καὶ (And) ἀκούσας (having heard) ὅτι (that) Ἰησοῦς (Jesus) ὁ (of) Ναζαρηνός (Nazareth) ἐστιν (it is), ἤρξατο (he began) κράζειν (to cry out) καὶ (and) λέγειν (to say), “Υἱὲ (Son) Δαυὶδ (of David), Ἰησοῦ (Jesus), ἐλέησόν (have mercy on) με (me).”

48Καὶ (And) ἐπετίμων (were rebuking) αὐτῷ (him) πολλοὶ (many) ἵνα (that) σιωπήσῃ (he should be silent); ὁ (-) δὲ (but) πολλῷ (much) μᾶλλον (more) ἔκραζεν (he kept crying out), “Υἱὲ (Son) Δαυίδ (of David), ἐλέησόν (have mercy on) με (me).”

49Καὶ (And) στὰς (having stopped), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (commanded) Φωνήσατε (to be called) αὐτόν (him).

Καὶ (And) φωνοῦσιν (they call) τὸν (the) τυφλὸν (blind man), λέγοντες (saying) αὐτῷ (to him), “Θάρσει (Take courage)! ἔγειρε (Rise up)! φωνεῖ (He calls) σε (you).”

50Ὁ (-) δὲ (And) ἀποβαλὼν (having cast away) τὸ (the) ἱμάτιον (cloak) αὐτοῦ (of him), ἀναπηδήσας (having risen up), ἦλθεν (he came) πρὸς (to) τὸν (-) Ἰησοῦν (Jesus).

51Καὶ (And) ἀποκριθεὶς (answering) αὐτῷ (him), ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (says), “Τί (What) σοι (to you) θέλεις (do you desire) ποιήσω (I should do)?”

Ὁ (-) δὲ (And) τυφλὸς (the blind man) εἶπεν (said) αὐτῷ (to Him), “Ραββουνι (Rabboni), ἵνα (that) ἀναβλέψω (I may receive sight).”

52Καὶ (And) ὁ (-) Ἰησοῦς (Jesus) εἶπεν (said) αὐτῷ (to him), “Ὕπαγε (Go), ἡ (the) πίστις (faith) σου (of you) σέσωκέν (has healed) σε (you).” καὶ (And) εὐθὺς (immediately) ἀνέβλεψεν (he received sight), καὶ (and) ἠκολούθει (he began following) αὐτῷ (Him) ἐν (on) τῇ (the) ὁδῷ (way).